Vandaag behandelen wij de gemeentebegroting en de 1e begrotingswijziging 2022. Een begroting die eveneens vooruitblikt naar 2025. Maar ook een begroting die grotendeels beleidsarm is. Een goede keuze van dit college want het zou niet netjes zijn om over de bestuursperiode heen besluiten te nemen. Door bewust een grotendeels beleidsarme begroting voor te leggen, laten we de keuze aan de inwoners om inkleuring te geven aan het beleid na 2022.
Fractie Franssen complimenteert het college en de ambtelijke organisatie met deze financieel stabiele begroting en 1ebegrotingswijziging. Zoals u weet willen wij terughoudend zijn en blijven met lastenverhogingen, zeker in deze nog steeds moeilijke Covid-19 periode. We zijn dan ook tevreden met de draaiknoppen die het college heeft aangedragen en kunnen deze voorstellen van het college volgen.
De maatregel om de korting op het abonnementstarief te schrappen volgen we, omdat we het abonnementstarief een slechte systematiek vinden. Maar verdere bezuinigingen op het Sociaal Domein zien wij niet zitten. Daarmee worden de meest kwetsbare inwoners het hardst geraakt. Het is nu aan het Rijk en de formerende partijen in Den Haag om maatregelen te nemen om het sociaal domein betaalbaar en uitvoerbaar te houden. Verdere bezuinigingen op de Wmo, Jeugdhulp of Participatie zijn voor ons onbespreekbaar omdat daarmee de meest kwetsbaren nog harder worden gedupeerd.
Rondom de Toeslagenaffaire roepen wij het college op om onze inwoners hierbij adequaat te blijven ondersteunen. Wij ontvangen positieve signalen van inwoners die in de problemen zijn geraakt die u helpt en hopen dat het college deze aanpak voortvarend continueert in 2022.
Het voorstel van het college om de toeristenbelasting in lijn te brengen met de omliggende gemeenten kunnen wij steunen en past ook binnen de bekostiging van alle voorzieningen die we voor het verblijfstoerisme hebben en moeten onderhouden. Wat ons betreft geldt dat ook voor het laten vervallen van de leeftijdsgrens. Kijken we naar vergelijkbare gebieden in Europa dan blijven we met onze toeristenbelasting ruim binnen de marges. Gelet op de Covid-19 pandemie kunnen wij ons wel voorstellen dat ook hier temporissering nodig is. Wij ontvangen hierover graag advies van het college.
Kijken we naar het voorstel om het gemeentehuis flink te gaan renoveren, dan zijn we daarvan geschrokken. Een investering van 3 miljoen euro is een forse aanslag op de financiële middelen van onze gemeente. Uiteraard zijn wij voor verduurzaming en dienen we als organisatie daarin het goede voorbeeld te geven. Maar wat ons betreft maken we hier toch een pas op de plaats. We willen graag eerst alternatieven onderzocht zien en dat er gekeken wordt naar kansen om slimme combinaties te maken.
Laten we eerst kijken welke daadwerkelijke kantoorbehoefte we naar de toekomst toe hebben en op basis daarvan kijken welke kantoorruimte daarbij het beste past. Is dat dit gebouw of kunnen we bijvoorbeeld aansluiten op nieuwe ontwikkelingen zoals in Nijswiller of in de samenwerking met andere gemeenten als het gaat om huisvesting van de backoffice en beleidsafdelingen. Met een gezamenlijk amendement en motie dragen wij het college op om deze alternatieven te onderzoeken en de nieuwe Raad scenario’s voor te leggen voor de begroting 2023.
In de 1e begrotingswijziging zien we ook een aantal nieuwe Rijkstaken opgenomen die we moeten gaan uitvoeren. Voor ons geldt daarbij een heldere regel: deze taken gaan we alleen uitvoeren als we daarvoor kostendekkend worden gecompenseerd door het Rijk. We verzoeken het College om daarbij de vinger aan de pols te houden en hierover te rapporteren in de planning- en control cyclus.
Fractie Franssen heeft ook nog een aantal aandachtspunten voor het komend jaar. Maar omdat ook wij terughoudend willen zijn met ‘nieuw beleid’ zullen we hiertoe geen moties of amendementen indienen. We willen de aandachtspunten wel meegeven zodat er voorbereidingen getroffen kunnen worden.
Kijken we naar het accommodatiebeleid dan zien we het nog steeds knellen bij de gemeenschapsvoorzieningen. Zeker in Wijlre, Epen en Mechelen wordt de situatie letterlijk steeds krapper en ook in Eys zien we uitdagingen. Met de al in gang gezette oplossingen in Nijswiller en Wahlwiller zijn we er dus nog niet. Het is zeker een uitdaging om in elke kern een gemeenschapsvoorziening overeind te houden, maar het draagt in brede zijn wel bij aan de leefbaarheid, cultuur, ontmoetingen en zelf- en samenredzaamheid van inwoners. De komende jaren zal hier dan ook aandacht voor moeten zijn en we moeten zoek naar slimme combinaties met bijvoorbeeld maatschappelijke voorzieningen en/of woningbouw.
Dan voorzitter, vragen wij ons af wanneer de schop de grond in gaat. Bij onze buren zien we dat er al flink wordt geworven voor de glasvezelaansluitingen. Als inwoner en raadslid van deze gemeente maak ik mij daar al 11 jaar sterk voor! Maar wat schetst mijn verbazing, hier schiet het maar niet op, terwijl deze gemeente nota bene de initiatiefnemer was. Hebben we inmiddels wel de overeenkomst getekend en wanneer start men hier met de werkzaamheden? Daar zouden wij vandaag graag een antwoord op krijgen.
Voorzitter dan nog iets wat we kunnen aanhalen uit onze vorige beschouwingen: de situatie op de woningmarkt. Ondanks de verhitte discussies in deze raad voor de zomer, bleef het na de zomer stil. We zien geen ontwikkelingen, niet bij het CPO die maar aan het lijntje worden gehouden en ook niet bij andere initiateven in deze gemeente. Graag worden wij meegenomen in de stand van zaken en hoe we gaan zorgen dat de woningmarkt in onze gemeente, voor onze eigen inwoners weer op gang komt. Komt de portefeuillehouder eindelijk in beweging?
In het verlengde daarvan baart ook de verhoogde taakstelling rondom statushouders en bijzondere doelgroepen ons zorgen. Als we aan deze taakstelling moeten blijven voldoen, wordt de krapte op de woningmarkt nog groter. Zeker nu ook de woningcorporaties niet meer aan hun verplichtingen kunnen voldoen. Wij verzoeken u om hier ook regionaal en landelijk aandacht voor te vragen.
Het voorstel van de fractie van der Laan over de zelfbewoningsplicht weten wij nog niet of we kunnen steunen. Ja onze inwoners moeten een dak boven hun hoofd krijgen. Maar we weten niet of we met dit middel dat doel bereiken, want we zetten dan ook de huurmarkt op slot. Wat we juist moeten ontmoedigen is dat steeds meer woningen en appartementen als vakantiewoning worden gebruikt. We wachten hierin dan ook het advies van het College af.
Graag maken we ook nog even een blik op de weg, de verantwoorde weg. De pilots zijn inmiddels afgelopen en hebben voor de nodige commotie gezorgd. Zoals u weet waren deze voor onze fractie sowieso niet nodig geweest, maar hebben we omdat het een proef betrof er toch mee ingestemd. De maatregelen van deze beperkte wegafsluitingen, zorgen voor een verschuiving van het probleem en zien we structureel, zeker bij Slenaken niet zitten. Er is ook totaal geen draagvlak oor deze maatregel. We vragen nogmaals aandacht voor structurele oplossingen in het ontmoedigen van het gemotoriseerd verkeer in het heuvelland die wel zorgen voor een 5-sterren landschap waarvan zowel inwoner als toerist kunnen genieten.
Voorzitter, vervolgens mis ik een belangrijk ding, waar Fractie Franssen inderdaad al jaren om vraagt: duidelijke indicatoren, afgeleid van de beleidsplannen in deze begroting. Het heeft ons verbaasd dat we nu helemaal geen indicatoren meer terugzien. Deels moeten we daarbij naar de financieel specialisten in de Raad kijken, want we zouden in de Auditcommissie dit gezamenlijk oppakken. Dat is niet gebeurd. We willen het daarom wel als nadrukkelijke opdracht meegeven om aan het begin van de nieuwe bestuursperiode voor elk programma indicatoren vaststellen die ook toekomstbestendig zijn.
Tot slot voorzitter, wensen wij de ambtelijke organisatie en het College veel wijsheid en succes toe de komende periode bij de uitvoering van deze begroting.
Fractie Franssen