Gulpen-Wittem, 22 november 2012 – De grote hoeveelheid neerslag van 28 juli 2012 in Hombourg (België) leidde tot een extreem hoge waterafvoer in de Gulp. Het water steeg zodanig snel dat diverse woningen en bedrijven in Slenaken en Beutenaken onder water kwamen te staan. Inmiddels hebben er evaluaties plaatsgevonden, onder meer vanuit hydrologisch oogpunt door het onafhankelijke onderzoeksbureau Deltares (op verzoek van waterschap Roer en Overmaas). Het college van Burgemeester en Wethouders heeft kennisgenomen van de evaluaties en een standpunt bepaald.
Bijstelling beschermingsniveau
Deltares heeft in haar rapport een aantal bevindingen gedaan en komt tot de conclusie dat de gebeurtenis zeer uitzonderlijk is geweest en het niet onlogisch is dat er schade is opgetreden gezien het huidige beschermingsniveau langs de Gulp van 1/25 per jaar aan de westzijde (hotel Slenakervallei) respectievelijk 1/10 jaar aan de oostzijde van de Gulp (onder andere hotel Slenakerhof, Hoeve A gen Water). Het huidige beschermingsniveau komt ter plaatse, volgens de gemeente Gulpen-Wittem, niet overeen met het beschermingsniveau dat zou moeten gelden voor bebouwd gebied. De gemeente Gulpen-Wittem heeft voorafgaand aan het vaststellen van de normering een zienswijze ingediend tegen zowel het ontwerp Waterbeheersplan Waterschap Roer en Overmaas 2010- 2015 alsook het ontwerp Provinciaal Waterplan 2008-2015. De zienswijzen hebben niet geleid tot een aanpassing van de normering.
Gezien de gebeurtenis van 28/29 juli 2012, de gevolgen die de overstroming met zich mee heeft gebracht en de door Deltares opgestelde rapportage, pleit de gemeente Gulpen-Wittem er bij waterschap Roer en Overmaas en provincie Limburg opnieuw voor om de normering aan te passen. Het betreft namelijk een sinds jaar en dag bebouwd gebied waarin het niet meer dan logisch is, dat ook daar een goed beschermingsniveau geldt. Dit klemt temeer nu er ook nog eens sprake is van een toeristisch zeer druk bezocht vakantiegebied. Bij een handhaving van de huidige normering kan dit buiten de optredende schades voor belendende bedrijven / woningen mogelijk leiden tot negatieve gevolgen voor het toeristische Heuvelland.
Grensoverschrijdend waarschuwingsprotocol
In het rapport van Deltares wordt gesteld dat er geen protocol is waarbij waarschuwingen vanuit België worden doorgegeven. Met de Belgische overheden heeft naar aanleiding van de overstroming een eerste overleg plaatsgevonden. De gemeente Gulpen-Wittem zal bij waterschap Roer en Overmaas en de Belgische overheden pleiten voor installering van een grensoverschrijdend systeem zodat men elkaar kan waarschuwen in geval van nood. De Belgische overheid realiseert binnenkort een afvoermeetstation bij Teuven. Waterschap Roer en Overmaas gaat dit afvoermeetstation beheren. De regionale brandweer en de brandweer van de aangrenzende Belgische gemeenten moeten vervolgens afspraken gaan maken over een directe doorsignalering van optredende grote afvoerstromen van de Gulp op Belgisch grondgebied.
Gezamenlijk (vervolg)onderzoek naar mogelijke fysieke maatregelen
Het onderzoek van Deltares richtte zich op het in beeld brengen van wat zich op hydrologisch gebied heeft voltrokken gedurende de nacht van 28 op 29 juli 2012. Provincie Limburg, waterschap Roer en Overmaas en gemeente Gulpen-Wittem gaan nu gezamenlijk onderzoeken welke (fysieke) maatregelen getroffen kunnen worden om de kans op herhaling te verkleinen dan wel ervoor te zorgen dat de schade beperkter zal zijn bij een onverhoopte herhaling. Dit onderzoek zal op korte termijn opgestart worden. Deltares heeft in haar rapport al gesteld dat de 90 graden bochten ten noorden van Beutenaken ook bij lagere afvoeren tot een hydraulisch knelpunt leiden. Deltares plaatst kanttekeningen bij de door het waterschap uitgevoerde normtoetsing. Daarom vindt de gemeente het, net als Deltares, raadzaam dat hier maatregelen worden getroffen.
Onderdeel van dit (vervolg)onderzoek zal ook de Slenakerbrug zijn. Deltares concludeert dat de brug een aanzienlijker grotere afvoercapaciteit heeft dan op basis van de geldende norm noodzakelijk is. Toch zal in het kader van het (vervolg)onderzoek bekeken worden of het wenselijk en mogelijk is om de brug in de toekomst te vervangen danwel een bypass te realiseren.
Aanvraag Wet Tegemoetkoming Schade is ingediend
De gemeente Gulpen-Wittem heeft op 20 september 2012 een verzoek ingediend bij de Minister van Veiligheid en Justitie om de Wet Tegemoetkoming Schade bij rampen en zware ongevallen van toepassing te verklaren. Op dit moment wachten wij nog op een besluit op die aanvraag.
Bron: gemeente Gulpen-Wittem